Öz-Denetim Kurumları, Şikayetler

Sıkça Sorulan Sorular

• Öz-denetim kurumu (ÖDK) nedir? Öz-denetim kurumları ODR’de yer alan öz denetim programına nasıl dahil olur?

  ÖDK’lar reklamcılık sektörü tarafından kurulmuş ve reklamcılığın ilkelerinin uygulanmasını sağlamakla mükellef bağımsız kuruluşlardır. EASA En İyi Uygulamalar dokümanında öz denetim kurumlarının tüketicilerin şikayet yönetiminde nasıl sorumlu olduklarını anlatır. Farklı ülkelerdeki ÖDK’lar, ODR’yi kendi faaliyet alanlarıyla birleştirmek üzere çalışmaktadır. Kullanıcıların, ODR kurallarına uymayan firmalar için şikayetlerini yönlendirebilecekleri kolay ulaşılabilir, kolay anlaşılabilir ve kullanıcı dostu mekanizmalar hayata geçirmişlerdir. Bu mekanizmalar doğrudan ülkenin ÖDK’larının sitesinden (Türkiye için Reklam Öz-Denetim Kurulu www.rok.org.tr) veya www.senintercihin.org’dan (www.youronlinechoices.eu) ulaşılabilir durumdadır. ÖDK’lar özellikle ODR için inceleme ve yaptırım süreçleri oluşturmuştur. Bu sayede kuralların doğru uygulanması sağlanmaktadır. ÖDK’lar genel olarak kendi ülkelerinin kurallarını uygularken ODR için Avrupa İlkeleri’ne göre çalışmaktadır. ÖDK’ların eksiz listesine ve iletişim bilgilerine European Advertising Standarts Alliance’ın web sitesi'nden ulaşabilirsiniz. Türkiye’de bu sorumluluk Reklam Öz-Denetim Kurulu’ndadır.

• Benim firmama özel bir şikayeti hangi ÖDK’nun kapsayacağını nasıl bilebilirim?

  İşletmeler ve tüketiciler için tutarlılığı sağlamak amacıyla, ODR kurallarına uymayan bir firmayı şikayet için sadece tek bir ÖDK’yla iletişime geçebilirsiniz. İlgili ÖDK’nun belirlenmesinde katılımcı firmanın İkon Lisans Sözleşmesi’nde ve/veya Kullanıcı Tercih Platformu Katılım Sözleşmesi’nde kullandığı ‘Menşe Ülke’ esas alınır. Her firma Menşe Ülke’sinde faaliyet gösteren ÖDK’nu belirlemelidir. Türkiye’deki sorumlu kuruluş Reklam Öz-Denetim Kurulu’dur. Şayet firmanızın Avrupa’da bir ofisi yok ise ya da uygun olan ülkenin belirlenmesine ilişkin bir karmaşa söz konusuysa, bu konuyu EDAA’ya lisans sözleşmesini imzalamadan önce danışmalısınız.

• ÖDK’larının işlemleri nelerdir?

  ÖDK’lar şikayetlerin tutarlı biçimde ele alınması için belirli yöntemler (karar, inceleme, karara varma) kullanır ve yaptırımlar uygular. ÖDK’nun rolü ve süreçleri konusunda herhangi bir sorunuz varsa, lütfen bize ulaşın (info@iabturkiye.org / 212 245 44 96). Tüketici şikayetleriyle firmanın Menşe Ülke’sindeki ÖDK ilgilenecektir. Ancak tüketicinin ülkesindeki ÖDK, şikayette bulunan kişiyi şikayetin durumu ve sonuçları hakkında yerel dilde bilgilendirmekle yükümlüdür.

• Avrupa İlkeleri’ne uymayan firmalar için yaptırımlar nelerdir?

  EDAA katılımcı firmaların bu servisleri kötüye kullandığına ikna olursa, Programın bütünlüğünü korumak adına ODR ikonu ve/veya Kullanıcı Katılım Platformu lisans başvurusunu reddetme veya iptal etme hakkını saklı tutar. Bu uygulama, ilgili firmanın uyarılmasının ve kendisine hatayı düzeltmesi için belirli bir süre verilmesinin ardından yapılır. Firma lisansını kaybederse, uygunluğu EDAA tarafından onaylanmak şartıyla ileride tekrar lisans başvurusunda bulunabilir. ÖDK’lar ihlalin niteliğine, ciddiyetine ve devamlılığına göre aşağıdaki yaptırımları aşamalı olarak yaptırım uygulayabilir: 1- Güven Mühürü’nün kaldırılması, 2- ODR ikonunun kullanımının iptal edilmesi ve firmanın Kullanıcı Tercih Platformu’ndan çıkarılması, 3- Reklam uyarısı, örneğin firmanın Avrupa İlkelerine uymadığına ilişkin sektöre bilgi verilmesi 4- İfşa etme, örneğin firmanın Avrupa İlkelerine uymadığının duyurulması 5- Son aşama olarak yetkili kuruluşlara bildirilmesi,